29 Μαΐου.Θλιβερή επέτειος της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης. Θα δούμε την ενότητα ποιημάτων "Τα της πόλεως " από τη δημώδη ποιητική συλλογή «σοφίας άμητος» της ποιήτριας Όλγας Δημοσθένους Καλύβα. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κέφαλος!
TΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ
(από τη δημώδη ποιητική συλλογή: «σοφίας άμητος»-εκδόσεις Κέφαλος)
ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗ
Ο βασιλιάς εστάθηκε τη λειτουργιά ν ̓ ακούσει.
Ψάλλει ζερβά η χάρη του δεξιά ο Πατριάρχης
κι οι πιστοί δακρύζουνε στο Μέγα Βασιλέα.
Τη λειτουργιά σαν άκουσε, την ψαλμωδιά σαν είπε,
σκύβει στα πόδια του παπά αντίδωρο να πάρει.
Τρέμει το χέρι του παπά, τ ̓ αντίδωρο γλιστράει,
χάμω τού πέφτει η νιφορά, χάμω το πετραχήλι.
Εχάθη από προσώπου γης, κανένας δεν τη βρίσκει!
Διάτα βαριά ακούστηκε από το βασιλέα :
«Σε εννιά να μπουν, σε εννιά να βγουν,
σε εννιά να την εβρούνε» ˙ γιατί είναι ανάθεμα βαθύ
στην Πόλιν και στη χώρα άρχων τη νιφορά να χάσει
ο βασιλιάς τ ̓ αντίδωρο μην πάρει, μην προφτάσει.
Μπαίνουν εννιά, βγαίνουν εννιά, κανένας δεν τη βρίσκει.
Μόνο μια χήρα δύστυχη, μια μάνα πικραμένη
τη μέλισσα αντίκρισε τ ̓ αντίδωρο που επήρε.
«Μελίσσια σε εννιά να τρυγηθούν τ ̓ αντίδωρο να βρούνε» ˙
εσείστη με μιας η εκκλησιά από τη νέα διάτα.
Περνούν μέρες εννιά, εννιά νυχτιές διαβαίνουν.
Κανείς μες στα μελίσσια του κανένας δεν τη βρίσκει.
Μονάχα ο πρωτομάστορας είδε σε μια κυψέλη
Πελεκητή την Εκκλησιά κι απάνω στην κερήθρα
εβρέθη το αντίδωρο στην Τράπεζα στημένο.
Κι ο βασιλιάς εδάκρυσε κι απόφασιν επήρε ˙
ωσάν ετούτη την ̓ κλησιά κι η Αγια-Σοφιά εστήθη!
(ΕΚ ΒΙΖΥΗΣ ΘΡΑΚΗΣ)
Ο ΑΪΤΟΣ
Καβάλα πάει ο βασιλιάς καβάλα οι ρηγάδες,
σαν ήρθε η ώρα η Τουρκιά την Πόλιν να τουρκέψει.
Το πλήθος είν ̓ αμέτρητο, σταματημό δεν έχει ˙
μυριάδες κόβει ο βασιλιάς με το χρυσό σπαθί του
με το χρυσό με τ ̓ αργυρό κι οι κεφαλές χιλιάδες.
Κι ο αράπης σήκωσε σπαθί στο μέγα βασιλέα.
Ο ουρανός εμαύρισε κι εσβήστη το φεγγάρι ˙
και μέσα στο κοκκίνισμα αϊτός ενεφανίσθη,
αϊτός χρυσοφτερούγωτος κεφάλια δυο δεμένα
εις το κεφαλομάντηλο της δόλιας καλομάνας.
Αντρειεύεται ο Δικέφαλος ψηλά στην αϊτοράχη,
κρώζει στο βάμμα του δειλιού, κρώζει τη χαραυγούλα.
Λαβωματιά στο Γένος του στα ματωμένα στήθη.
Ομπρός στη σιδερόπορτα το βασιλιά γρικάει,
ορμάει μια, ορμάει δυο, την τρίτη τούς χαλάει.
Ξεκλήρισε την Αραπιά, το βασιλιά να πάρει.
Μα ο βασιλιάς εκείτεται στο αίμα βουτηγμένος,
θωράει την Αγια-Σοφιά και μαύρο δάκρυ χύνει.
«Γίνε Χρυσόπορτα Κλειστή βαριά τα μάνταλά σου,
βαθιά σπηλιά στα σπλάχνα σου εκεί να απιθώσω
την κεφαλή του Βασιλιά απ ̓ την Τουρκιά αλάργα.
Να μαρμαρώσει ο άγγελος το δοξασμένο σώμα».
(ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΜΕΡΗ)
ΓΙΟΚΑ ΜΟΥ
Δράκο στη Μηλιά αντάμωσες, σημάδι
μαύρο και πικρό φανέρωσε στη χώρα.
Δρόμο σκοτεινό, Επτάλοφη, στην ώρα,
γιόκα μου γλυκέ, εστέρεψε το χάδι.
Μπόρα και βροχή αστράφτει και βροντάει
τάφος βασιλιά, θαμμένο το κεφάλι.
Θά ̓ ρθει η χρυσή κορόνα, θα προβάλει,
γιόκα μου καλέ, ο χρόνος τη γεννάει.
Πάνω στο σταυρό σημείο εσημαίνει,
μνήμα αδειανό, καντήλα αναμμένη.
Πάει ο καιρός, εδιάβη το σκοτάδι
θρόνος θεϊκός, πολύτιμο υφάδι.
ΘΥΡΑ ΚΛΕΙΣΤΗ
( Θυρανοίξια)
Άγγελος εμαρτύρησε η Πόλις πως επάρθη!
Έσβησαν τα άγια τα κεριά, ράγισε η καμπάνα,
τα θυμιατά ανάψανε, το ξόδι να τελέσουν.
Κι ο Πατριάρχης άρπαξε στα χέρια το Βαγγέλιο.
Η θύρα έκλεισε με μιας κι ο τοίχος δε χαλάει ˙
βροντάν εχθροί με τα λοστά, τα σίδερα χτυπάνε,
τραντάζονται συθέμελα, κολόνες δε λυγάνε.
Δράκοι φωτιές ανάβουνε κάρβουνο τα θηκάρια,
μαύρα αντίκρυ τα βουνά κατάμαυρα τα δάση.
Άγγελος εμαρτύρησε η Πόλις πως εχάθη!
Το μοναστήρι σείστηκε και δάκρυσαν οι εικόνες,
το άγιο Δισκοπότηρο αίματα εσταλάζει ˙
κι ο Πατριάρχης στέκεται οπίσω απ ̓ το λιθάρι,
κάμνει μετάνοιες προσευχές, την Τράπεζα φιλάει ˙
στο ̓ να του χέρι ο σταυρός και στ ̓ άλλο το ψαλτήρι.
Τείχη υψώθηκαν ψηλά κι ο παπάς εκρύφθη,
πολεμιστές τον εζητούν, χτιστάδες τον γυρεύουν ˙
κανείς τους δεν εμπόρεσε το γέροντα ν ̓ αγγίξει.
Κι η θύρα που εσφάλισε θα ανοίξει μοναχή της,
ωσάν ζυγώσει άνοιξη και τα κλωνιά ανθίσουν.
Κι η λειτουργιά θα τελεστεί ωσάν και πρώτα πάλι.
(ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΜΕΡΗ)
ΕΑΛΩ Η ΠΟΛΙΣ
Απρίλης εξημέρωσε και Μάης ξημερώνει.
Το λεν στα κλώνια τα πουλιά τα μικροαηδονάκια,
το λέει κι η λευκοπεριστερά στην άκρη στο ποτάμι.
Και ο ποταμός σταμάτησε να ρέει, να κυλάει.
Ουδείς σιμώνει το πουλί ουδείς καλωσορίζει.
Της χήρας μόνο το παιδί μαντάτο ξεστομίζει:
«Χάθηκε η Πόλις, μάνα μου, χάθηκε το αστρί μας».
Στάζουν τα δάκρυα βροχή, καθώς ο γιος ωμίλει:
«Ο αμιράς μ ̓ αλαλαγμό εφτά φορές χτυπάει,
εφτά βδομάδες πολεμεί, εφτά παραμιλάει ˙
κι οι Ρωμιοί θρηνολογούν, τη μοίρα καταριούνται,
τα κρίματα που κάμνανε και τώρα τα θυμούνται.
Στο Πέμπτον πέφτει ο Κωνσταντής, μαρμάρωσε η νιότη,
ο Ιουστινιάνης λαβώθηκε βαριά ˙ δεν εσηκώθη.
Και εις την Ξυλόκερκον σιμά μαύρισε το φεγγάρι,
στο δίμηνο πάνω χάθηκε το ώριο παλικάρι.
Τρεις μέρες ελεηλατούν, τρεις μέρες όλο σφάζουν,
τρία μερόνυχτα πικρά γέροι και νιοι σφαδάζουν.
Τα μοιρολόγια αντηχούν κι οι οδυρμοί στενάζουν,
κλαίνε οι μάνες τους υγιούς κι οι κόρες αλαλάζουν».
Άγγελος εξαπτέρυγος στον τρούλο εμφανίσθη,
εξ ουρανού το μήνυμα ως του Θεού ωρίσθη:
«Τριάντα κρέμονται χρυσά στέμματα βασιλέων,
από την Άγια Τράπεζα Ιούδες μαρτυρούνε
και στης θαλάσσης το βυθό μυροευωδιούνε.
Άγγελοι ψέλνουνε γλυκά, λείψανα γαληνεύουν,
κι ως οι χρόνοι που ̓ ρχονται το νόστο τους γυρεύουν».
(ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΜΕΡΗ)
ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η Όλγα Δημοσθένους Καλύβα κατάγεται από το Προάστιο Καρδίτσας και είναι πτυχιούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Αποτελεί μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών – Συγγραφέων Λάρισας (Ε.ΛΟ.ΣΥ.Λ.) καθώς και ιδρυτικό και επίτιμο μέλος του Σωματείου Διάσωσης και Διάδοσης του Λαϊκού Καραγκούνικου Πολιτισμού «Η Ψηφίδα» Προαστίου. Ως συνεργάτιδα στην Ίδρυση και Θεσμοθέτηση της Παγκόσμιας Ημέρας Κ.Π. Καβάφη- 29 Απριλίου 2024-συνεισέφερε τιμητικά με δημοσιεύσεις ποιημάτων, άρθρων και με δύο βραβευμένες δράσεις της. Ακόμη, έχει λάβει για το σύνολο του δημιουργικού της ποιητικού και συγγραφικού έργου και την προσφορά της στον Παγκόσμιο Πολιτισμό το Διεθνές Βραβείο Πολιτισμού Yorgos Foudoulis Culture Award από την Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου και έχει ανακηρυχθεί Τιμώμενο Πρόσωπο της Παγκόσμιας Ημέρας Καβάφη 2025. Έχει λάβει βραβεία, τιμητικές διακρίσεις και επαίνους σε ελεύθερο, έμμετρο, σονέτο, μουσικό, χαϊκού και δημώδη στίχο σε Παγκόσμιους και Πανελλήνιους Ποιητικούς Διαγωνισμούς καθώς και Πανελλήνια βράβευση σε διήγημά της. Τα βραβευμένα ποιήματά της «Το Γιασεμί» και το «Ίαμα» έχουν μελοποιηθεί και τρία ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά. Επιπλέον, έχουν συμπεριληφθεί ποιήματά της σε ποιητικές ανθολογίες και συλλεκτικά και συλλογικά ποιητικά ανθολόγια. Διακριθέντα ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί στο ιστορικό λογοτεχνικό περιοδικό «Νουμάς», σε σημαντικά έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά καθώς και σε αξιόλογους λογοτεχνικούς ιστότοπους. Διηγήματά της έχουν φιλοξενηθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ιστολόγια καθώς και σε συλλογικά έργα. Επίσης, άρθρα, συνεντεύξεις και βιβλιοκριτικές της έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτες λογοτεχνικές ιστοσελίδες. Κυκλοφορεί η βραβευμένη παγκοσμίως ποιητική συλλογή της: «Στεντόρειοι Ψιθυρισμοί» και η δημώδης ποιητική της συλλογή: «σοφίας άμητος» από τις εκδόσεις Κέφαλος.
