Σήμερα στη στήλη "Στα βαθιά" έχω προσκαλέσει τον ποιητή από τη Λευκωσία Πάμπο Κουζάλη. Ο καλεσμένος μου είναι φιλόλογος κι εργάζεται στη Μέση Εκπαίδευση. Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές. Στίχοι του έχουν μελοποιηθεί για την τηλεόραση και το θέατρο. Έχει συμμετάσχει σε διεθνή λογοτεχνικά φεστιβάλ εκπροσωπώντας την Κύπρο.Είναι διευθυντής του πολιτιστικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Παράκεντρο». Η ποίησή του είναι αφηγηματική, κοινωνιοκεντρική και στοχαστική. Τον απασχολούν τα προβλήματα του καιρού μας, το προσφυγικό, ο πόλεμος, η απώλεια, τα ρήγματα στις σχέσεις. Είναι μια γραφή αιμάτινη, μ'ενσυναίσθηση στον ανθρώπινο πόνο. Ο λόγος του είναι πλούσιος, ποικιλόχρωμος, ζωντανός, παραστατικός. Ο ρυθμός του είναι γρήγορος, κινηματογραφικός, γεγονός που αυξάνει την εσωτερική ένταση. Αξιοποιεί σπάνιες λέξεις κι ενίοτε εκφράζεται και στην κυπριακή διάλεκτο. Θ'απολαύσουμε δέκα καταπληκτικά ποιήματά του!
Ξενοδοχείο Δέλτα
Χτυπούσε το τηλέφωνο κι εγώ απαντούσα Δέλτα
Τα άλλα είκοσι τρία γράμματα
κάθονταν ήδη σε τραπέζι γιορτινό
ορθογώνιο και μακρύ, απόσταση ασφαλείας
να μην μπορούν να σμίξουν τα ποτήρια
Σε μισή ώρα θα άλλαζε ο χρόνος
Ο καινούργιος έξω απ’ την πόρτα
έκανε πρόβα τα λόγια του
κι εγώ επαναλάμβανα το γράμμα Δέλτα
Στην άλλη άκρη της γραμμής ευχές μακρινές
ζητούσαν να μπουν στο δωμάτιο εκατόν τρία,
πεντακόσια ένα
σ’ ένα δωμάτιο
Στις δώδεκα παρά δέκα άφιξη για μονόκλινο
Ταυτότητα, παρακαλώ
Αλβανός είμαι
Δουλεύω στις γεωτρήσεις με Κύπριους
Όπου με σταματά η αστυνομία
μιλάω κυπριακά και μ’ αφήνουν ήσυχο
Δέλτα, παρακαλώ! Όχι, απουσιάζει
Θα του το πω πως αλλάζει ο χρόνος σε λίγο
Στον πάγκο της υποδοχής, δώδεκα παρά δύο
δυο ποτήρια πλαστικά με κόκκινο κρασί βαρελίσιο
λαδοτύρι Μυτιλήνης και ψωμί
Στην υγειά σου!
Πώς λέμε Καλή Χρονιά στα Αλβανικά;
Tελωνείο
- Τι έχετε να δηλώσετε;
- Λίγο αλάτι
να ξυπνάει τις πληγές
Μια σημαδούρα
για να βρίσκουν το βυθό της
οι αναμνήσεις
Έναν χαρτοκόπτη
ν’ ανοίγει δρόμο
τις άγραφες μέρες
Κι ένα ψαλίδι
για τα εγκαίνια
των νέων συνόρων
Μισό σελίνι
Για τον Τράχωνα και τα δυο τα σινεμά του
Μάτι δεν έκλεισε η νύχτα
Σηκώθηκα ανονείρευτος
Μισό σελίνι ανάμεσα στα δάχτυλα
Περιμένω να γίνω μεσημέρι
να στρώσει ο Πέτρος χωματόδρομο
να έρθουν τα ξαδέλφια μου
να πάμε σινεμά στου Σαζεΐδη
Δύο έργα, τρία διαλείμματα
καουμπόηδες και ληστές
καλπασμοί ονείρων, πυροβολισμοί
μέχρι τις πέντε του απογεύματος
Κι ύστερα τρέξτε πριν πεθάνει η Αλί Μαγκρό
Μισό σελίνι love story
στο σινεμά του Άγγελου
Στέγη συρόμενη
για ουρανούς δραπέτες θερινούς
Τρέχουμε να προλάβουμε
θέσεις στην πρώτη σειρά
να βλέπει ο Ράιαν καθαρά
πως κλαίμε στ’ αλήθεια
Μα ύστερα κλαίγαμε στ’ αλήθεια
γιατί έπρεπε να φύγουμε
μακριά απ’ τους σινεμάδες
Μας έκλεισαν τον ουρανό συρόμενο
κι από τότε περπατάμε ανάποδα
με το κεφάλι γυρισμένο
στη σκοτεινή οθόνη
μέχρι τις έξι κάθε αυγής
που σηκώνεται η μέρα
ανονείρευτη
Χαμόγελο
Καλά είμαι
Πότε μου έρχεται το σπίτι ως τη μέση
Πότε ξυπνάω στο ημίφως του βυθού
Παράπονο δεν έχω
Στο τραπέζι ένα πιάτο με προζύμι
φουσκωμένο
Στη ραγισμένη κρούστα του
διαβάζω ένα χαμόγελο
που πάει να γίνει στάχυ
«ένα», Παράκεντρο, Λεμύθου 2011
Χάρτης
Κάθε βράδυ ταξινομώ σύνορα και σημαίες
Βαριά τα τσίνορα, πού οι νικητές και πού οι ηττημένοι
Στόματα εσείς που λησμονήσατε την αλφαβήτα φλέγεστε
Εκβάλλει τα μεσάνυχτα θυμός ωκεανός
Προβάλλουν μεσοπέλαγα ηφαίστεια φουρκισμένα
ανήμπορα τη λάβα τους στα δόντια να κρατήσουν
Ποτάμια νεογέννητα ρυτίδες χαρακιές
γκρεμίζουν οδοφράγματα και σύρματα πλεγμένα
Καρφώνω οροθέσια καινούργια
Με πόρπες αργυρές ηπείρους συγκρατώ και οροσειρές
μα πριν να φτάσει το πρωί
μου σπάνε τα συρραπτικά
και χώρες χάνονται απ’ τον χάρτη
Σαν ξημερώσει, σ’ άλλους τόπους κυματίζουν οι σημαίες
Μάνες μοιρολογούν πεσόντες άγνωστους
τους κλαίνε για δικούς τους
Μαγδαληνή ασπάζεται τα πόδια εσταυρωμένου ενός παιδιού
Σε μια κανάτα το κρασί βαπτίζεται νερό
Σχολνάει ο γάμος κι ο γαμπρός φεύγει για κάποια μάχη
Λύκος
Μετά τη δύση του ήλιου
αγριεύομαι
Λύκος γυρνώ μέσα στο σπίτι
έγκλειστος
Έξω στην αυλή τσακάλια
καλούν με να συμπορευτώ
Ουρλιάζω ουρλιαχτά μεγάλα
μέχρι κοπώσεως
Ψιθυριστή μια καληνύχτα
μη μ’ ακούσουν
Κι αποκοιμιέμαι
Τηλεφώνημα
Ετηλεφωνήσαν μου πως σε ηύρασιν
Κάτω που μιαν ελιάν, είπαν μου
τζι ήταν αλλό θκυο στρατιώτες μαζί σου
Δόξα σοι ο Θεός, λαλώ τους
τουλάχιστον ήταν κάτω που το δεντρόν
τζι εν τους έκρουζεν ο ήλιος τόσον τζιαιρόν
Νερόν είχασιν κοντά τους;
Λάσπη
Σπίτι από λάσπη
Ναι
Να το λειώνει η βροχή η καλή μου
Να το πλάθω ξανά
Να ντύνομαι πηλό μέχρι τα μάτια
Να γίνομαι το σπίτι μου
Να με λειώνει η βροχή η καλή μου
Να επιστρέφω στη γη
Να ’ρχονται μυρμήγκια μετανάστες
Μαζί τους σε λαβύρινθους πνιγμένος ναυαγός
Ώσπου να ’ρθει άλλη βροχή
καλή μου
να πνίξει όσα δεν είπαμε
στο φως να βγούνε άγουρες
σταγόνες
να ζυμώσω
Πηνελόπη
Σαράντα χρόνια κυοφορώ μια πέτρα
Ο άντρας μου δεν θέλησε πατέρας της να γίνει
Με χώρισε, παντρεύτηκε μια νύχτα το σκοτάδι
Ως τα σαράντα του άνεμος γινότανε πυκνός
και μου ’σβηνε τις λάμπες πετρελαίου
και μ’ άφηνε ασήμαντη
τυφλή να πλέκω χρόνια
Μα στέρεψαν τα νήματα
Γυμνά μασούρια στέρφα
χωρίς ποτέ ξανά την παρουσία δική του
Με της βελόνας μου κεντρί δίχως κλωστή
γαζώνω πένθους νυφικό και λειώνουν οι λαμπάδες
Προβάρω το και με τρυπούν και πέφτουν οι καρφίτσες
Οι πιέτες μαραζώνουνε
Έκλειψη σώματος
Οι πεθυμιές παράνυμφοι
Το βέλο πιάνεται στου τοίχου ένα καρφί
Απόψε μύρισε το στήθος μου λεβάντα
Πάντα του άρεσε, θυμάται;
Του ’βαλα και στην τσέπη του κρυφά
Να ’χει να με μυρίζει εκεί στα κάτω σπίτια
Μυριάνθη
Τριγύρω απ’ το τραπέζι της τα δεκατρία παιδιά της
Τα που ’φυγαν νωρίς
στα ρούχα τους τα τρίχρονα
πεινούν όσα δεν μπόρεσαν
Τα που ’μειναν και γέρασαν
είδαν μικρά και γέλασαν
H μάνα κόβει με το χέρι το ψωμί
Το μαχαίρι το ’χει ο πατέρας
όρθιος στην άλλη άκρη της ζωής
κι ανοίγει μυστικούς φακέλους
ερωτογράμματα μιας ωραίας Ελένης ξενομερίτισσας
Με την κόψη της παλάμης
σκουπίζει η Μυριάνθη στην ποδιά της
ψίχουλα και χρόνια και ψυχές
Αργά να τρώτε το ψωμί
Να μνημονεύετε καρπό και στάχυ
και τη θλίψη της μυλόπετρας
είπε
«σχεδόν», Παράκεντρο, Λεμύθου 2015
Βιογραφικό σημείωμα
Ο Πάμπος Κουζάλης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1964. Εργάζεται ως φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση. Στίχοι του έχουν μελοποιηθεί για τηλεοπτικές παραγωγές και για θεατρικές παραστάσεις. Έχει εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές. Έχει εκπροσωπήσει την Κύπρο σε λογοτεχνικά φεστιβάλ στη Γαλλία, Γερμανία, Σουηδία, Λιθουανία, Μαρόκο και Ελλάδα. Είναι διευθυντής του πολιτιστικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού «Παράκεντρο».
Έννεπε Μούσα, Ιστότοπος ποίησης και μουσικής
