Σήμερα στη στήλη "Στα βαθιά" έχω προσκαλέσει την ποιήτρια Μαρία Κλειδά. Η καλεσμένη μου είναι απόφοιτη Ελληνικής Φιλολογίας, πτυχιούχος Πιάνου και μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα «Δημιουργική Γραφή» του ΕΑΠ. Εργάζεται στη γενέτειρά της, τη Χίο. Ασχολήθηκε με το ραδιόφωνο παρουσιάζοντας εκπομπή λογοτεχνίας και μουσικής. Έχει αναλάβει τη φιλολογική επιμέλεια παρουσίασης σπουδαίων βιβλίων. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί στον έντυπο και τον ηλεκτρονικό τύπο. Η ποίησή της κινείται στα μονοπάτια της λυρικής γραφής. Ο λόγος της είναι περίτεχνος, γλαφυρός, συγκινητικός, με εμπνευσμένα σχήματα και διαυγείς εικόνες. Εμπνέεται από τη φύση, τις οικείες σχέσεις, τη συνομιλία με τον εσωτερικό κόσμο, τα καθημερινά δρώμενα. Θα δούμε δέκα υπέροχα ποιήματά της!
Θαλασσινό
Άνθρωποι τσακισμένα πουλιά
δύναμη αδύναμη
φτερά μέσα σε κύματα οργισμένα
που ’σπασαν μεμιάς
πάνω στην πεισμωμένη θέληση του βράχου
σ’ ένα ακρογιάλι κι απ’ τον ουρανό λησμονημένο
Ερωτικό
Κι είπε ο άνθρωπος ψάρι στον άνθρωπο πουλί:
Μην με χαϊδεύεις τρυφερά
Με τα λεπτά φτερά σου
Τα λέπια μου δόντια κοφτερά
Θα σου διαλύσουν τα φτερά
Πεινώντας ουρανό
Μην γελαστείς
Τη θάλασσα μην τη γευτείς
Ψάρι μην θέλεις να γενείς
Τα λέπια σου θα με πονούν
Πουλί σαν θα γενώ
Σκλαβώνοντας στο άγγιγμα
Τη μνήμη της αγάπης
Με τα όνειρα του Ήλιου
Στον Ηλία Τσάπε
Ονειρεύτηκες κάποτε Ποιητή
Την αληθινή ζωή της Αγάπης
Στα μάτια ενός μικρού Παιδιού
Βυθισμένος σε άνυδρο σκοτεινό πηγάδι
Χωρίς να περιμένεις δικαίωση.
Ίσως και γι' αυτό να άντεξες τη μοίρα σου
Να σου φορούν τα μαύρα σύννεφα
Ακάνθινο στεφάνι χλευασμού.
Κι όταν το χωρατό ενάντιά σου
Μεγάλωσε και πλήθυνε
«Ιδού ο βασιλεύς της Λόξης»
Εσύ ολομόναχος στο άνυδρο σκοτεινό πηγάδι
Να υπερασπίζεσαι με γαλήνια σιωπή
Το Παιδί που κράτησες κάποτε στην αγκαλιά σου.
Κι όταν οι σκιές του πηγαδιού
Που δε γεννήθηκαν ποτέ τους Άνθρωποι
- Γιατί για να ҆ σαι Άνθρωπος πρέπει και να πονάς -
Σε σταύρωσαν αναίτια
Με του ψυχρού φεγγαριού τις κραταιές λεπίδες
«Δεν θα υποκύψω», είπες μέσα σου, «παρά μόνο στη δύναμη της Αγάπης»
Κι έτσι, γυμνός και ταπεινός
Με μόνο σου ένδυμα τα αιμάτινα δάκρυά σου
Παρέδωσες το πνεύμα σου
Στα χέρια ενός μικρού Παιδιού
Που ҆ χε στα στήθη του ανθίσει
Μια μεγάλη κόκκινη παπαρούνα του Ήλιου.
Έλα
Στον Νίκο Λούβρο
Θα αγναντέψουμε τη θάλασσα
Και τις ιστορίες του Θεού
Τις ιστορίες από τον μεθοδικό παφλασμό των κυμάτων που σπάνε στη στεριά
Και τον ήλιο που δίνει φως στην ψυχή
Δώρο πολύτιμο η αναπνοή του έσω κόσμου
Ευλογημένος, όποιος μπορεί να αναπνέει τον μέσα του κόσμο
Και να βλέπει τη θάλασσα και τον ήλιο να τον αποτελούν
Είμαστε από γη κι ουρανό
Θεού πρώτα και μετά ανθρώπων.
Επιτύμβιο
Πεθαίνουν οι άνθρωποι
Αφήνουν τον χρόνο που τους άφησε
Μέσα σε ρούχα και παπούτσια στις ντουλάπες
Μέσα σε φωτογραφίες στα συρτάρια
Μέσα σε ρολόγια, κοσμήματα, χειρόγραφες σημειώσεις
Πεθαίνουν οι άνθρωποι
Μέσα στη λίμνη δίχως πρόσωπο
Μέσα στο ποτάμι δίχως γυρισμό
Μέσα στη θάλασσα δίχως ζωή στο βυθό
Πεθαίνουν οι άνθρωποι
Μέσα σε καθρέφτες που ράγισαν
Μέσα σε γέλια που σώπασαν
Μέσα σε μάτια που σφράγισαν
Κι όμως
Αυτό το αγκάθι στο στήθος
Που κάποιοι το λένε πόνο
Και κάποιοι αγάπη
Καρφωμένο στον ήλιο του μεσημεριού
Όταν η γη γίνεται ουρανός
Τι θέλει μέσα στη μνήμη;
Τελικά
Πεθαίνουν οι άνθρωποι;
Μύρτις
[…] ἐν τῇ Ἀττικῇ ἡ νόσος πρῶτον ἤρξατο γενέσθαι τοῖς Ἀθηναίοις
Θουκυδίδης, 99. – Ἱστορίαι 2, 47-54
Ήταν πρωί κι ο ήλιος έσταζε ρυθμικά στις στέγες
η βροχή είχε κοπάσει πίσω απ’ τα σύννεφα . ήταν Άνοιξη
γύρω από τα νομίσματα στο μουσείο κόσμος πολύς και μαθητές
κοίταζαν τους χαραγμένους αριθμούς της ιστορίας.
Ένας αριθμός ήταν κι εκείνη, θύμα λοιμού.
Παιδί μικρό, μ’ ανάσα λιγοστή, τροφή στο θάνατο
χορεύει σαν φύλλο πεσμένο στη γη το φθινόπωρο.
Στην Αθήνα του Περικλή, στην Αθήνα με πόλεμο
θερίζει τη ζωή το θέρος.
Έξω απ’ το μουσείο ένας γαλάζιος ουρανός απέραντος
και ηλιαχτίδες πάνω στα φύλλα των δέντρων στο δρόμο.
Μέσα στην αίθουσα σκιές ανθρώπων σκυμμένων
πάνω στο νόμισμα της Μύρτιδας μέσα στη γυάλινη προθήκη
κορίτσι άγνωστο στην ιστορία, στον Θουκυδίδη άγνωστο
όταν έγραφε για την επιδημία στις Ιστορίες του.
Άγγιξες το πρόσωπό της, θυμάσαι τον ανάγλυφο πόνο;
Τον είδες. Τον άκουσες. Αργόσυρτος, της εντατικής
μονάδας για παιδιά με ανίατες νόσους.
Το κορίτσι του λοιμού, ένα μικρό νεκρό κορίτσι
πάντα μαζί μας, πάντα μαζί μας, σε κάθε πανδημία
μνήμη του αύριο κάτω από ένα αρχαίο όνομα:
Μύρτις, η Μύρτις που πάλεψε…
και τα μάτια της στο διάκενο
και τα όνειρά της αστέρια που πέφτουν στο σκοτάδι
και τα χέρια της λεπτές φτερούγες στον Αχέροντα
σκορπισμένες σε θάλασσα μαύρη –
είναι ένα μικρό κορίτσι νεκρό.
Αμυγδαλιά
Μην πενθείτε τον Ποιητή
Ωραίοι του ονείρου εραστές
Σαν λείπει κόκκινο φιλί στο στόμα της Αγάπης
Το πικραμύγδαλο την Άνοιξη
Χιονίζει λευκανθούς
Μες στο χλωρό χορτάρι
Εσπερινό
Ο άντρας σηκώθηκε την αυγή
αφήνοντας στο μαρμαρένιο αλώνι
τη γυναίκα του κι ένα ηλιοτρόπιο.
Νανούρισμα
Κοιμήσου, αγγελούδι μου
στη λίμνη του ονείρου
μη σειέται φύλλο δροσερό
ψίθυρος μη γρικιέται.
Μα αν έρθει αηδόνι να σε βρει
άνοιξης θα’ ναι φιλί
που’ χει για λίκνο του ακριβό
τα ροδομάγουλά σου.
Μα αν έρθει σύννεφο λευκό
ουράνιο θα’ ναι χάδι
στο στήθος σου για να κρυφτεί
βροχή μη το μαράνει.
Προσφυγιά
Το χέρι σου στο χέρι μου
Το βλέμμα μου στο βλέμμα σου
Και λίγο χώμα για το δρόμο –
Για να θυμάται ο ουρανός
Όταν βρέχει στα λασπόνερα
Τις ρίζες των ποδιών μας
Βιογραφικό σημείωμα
Ονομάζομαι Μαρία Κλειδά. Γεννήθηκα, μεγάλωσα και εργάζομαι στην Χίο. Είμαι μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα «Δημιουργική Γραφή» του ΕΑΠ, πτυχιούχος του τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και πτυχιούχος Πιάνου του Σύγχρονου Ωδείου Αθήνας. Έχω υπάρξει μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου Φιλολόγων Χίου (2012 – 2014) και μέλος του εθελοντικού σωματείου καθηγητών Χίου «Αλλήλων Ένεκα» με έδρα το 2ο Λύκειο Χίου (2011 – 2015). Συμμετείχα εθελοντικά σε πρόγραμμα του 4ου Γυμνασίου Χίου για τη γνωριμία των μαθητών με το έργο του ποιητή και συγγραφέα Γιώργου Λίλλη (2012) και της συγγραφέως Άλκης Ζέη (2012 – 2013) ύστερα από δική μου πρόταση. Είχα και τη φιλολογική επιμέλεια της επίσημης πρώτης παρουσίασης του βιβλίου της, «Με μολύβι φάμπερ νούμερο δύο», εκδόσεις Μεταίχμιο, παρουσία και της ίδιας της συγγραφέως Άλκης Ζέη, που έλαβε χώρα στο Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου (2013). Ποιήματά μου έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό «Το Κοράλλι» (2014), του εκδότη και ζωγράφου Γιώργου Αντ. Γκέλμπεση. Στο τοπικό ραδιόφωνο «Αλήθεια» παρουσίαζα την εκπομπή λογοτεχνίας, κλασικής και έντεχνης μουσικής «Εν αρχή ην ο Λόγος» (2014 – 2016). Στη διαδικτυακή ιστοσελίδα κοινωνικού και καλλιτεχνικού χαρακτήρα «Απλωταριά» της Χίου είχα το 2014 τη φιλολογική επιμέλεια της επίσημης πρώτης παρουσίασης του βιβλίου «ΔΙΣΤΟΜΟ, 10 Ιουνίου 1944, Το Ολοκαύτωμα», Έρευνα – εισαγωγή – επιμέλεια Γιώργος Χ. Θεοχάρης, από τις εκδόσεις του βιβλιοπωλείου «Σύγχρονη Έκφραση», που βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Χρονικού – Μαρτυρίας το 2011. Για μένα η τέχνη και ο άνθρωπος είναι γη κι ουρανός, η αμφίδρομη λειτουργία κυριολεξίας και μεταφοράς, μια συνομιλία του έξω με τον έσω κόσμο. Με εκφράζουν τρεις στίχοι χαϊκού της Κωνσταντίνας Λάππα, με πρώτη δημοσίευση στη διαδικτυακή ιστοσελίδα του περιοδικού «Φρέαρ»: «Σταμάτα να κλαις / και ψάξε να βρεις τι φως / κρατάς στα χέρια».